Voedselveiligheid in tijden van crisis

Consumenten vertrouwen erop dat er onder alle omstandigheden veilig voedsel wordt geleverd. Hoe gaat de voedingsmiddelenindustrie om met iets dat zo langdurig en ingrijpend is als de COVID-pandemie en welke lessen zijn hieruit te halen voor de supply chain strategieën?

DELEN:

Uitdagingen voor de voedingsmiddelenindustrie 

Voedselfraude, kruisbesmetting, defensierisico’s en de toegenomen regelgeving betreffende de declaratie en oorsprong van voedingsmiddelen waren de belangrijkste uitdagingen op het gebied van voedselveiligheid die al vóór de pandemie actief werden bestreden. De lockdown en andere COVID-maatregelen maakten het voor organisaties moeilijk om de bevoorrading veilig te stellen of om de kwalificatie van leveranciers en de voedselveiligheidscertificeringen voort te zetten om de supply chain van voedingsmiddelen en de gezondheid van de consument te beschermen. Natuurlijk was dit niet nieuw voor organisaties in de voedingsmiddelenindustrie, maar landen over de hele wereld die gedeeltelijk of volledig in lockdown zaten, rekenden op hen voor een constante voedselbevoorrading. Industriële productiebedrijven ondervonden een gebrek aan vraag terwijl fabrikanten en detailhandelaren in de voedingsmiddelenindustrie hadden te kampen met een overschot van vraag.

Achter de schermen in de voedingsmiddelenindustrie 

De problemen in voedselvoorziening bleken gelukkig meestal van korte duur te zijn. Maar wat was er achter de schermen aan de hand?  Ondanks het overschot van vraag bleek uit DNV’s Viewpoint onderzoek "Veerkracht in de supply chain" (juli 2020) dat 49% van de deelnemende organisaties in de voedingsmiddelenindustrie te maken kreeg met een lagere omzet. Dit staat in verband met het feit dat 46% van deze organisaties te maken kreeg met een toename van operationele kosten, 37% met een productievermindering en 30% met internationale operationele beperkingen. Organisaties moesten zich snel aanpassen en nieuwe manieren vinden om hun activiteiten voort te zetten. Ook moesten zij zich snel aanpassen om al vroeg aan essentiële eisen te voldoen. De pandemie bracht problemen met zich mee die snel en veilig moesten worden aangepakt. 42% van de deelnemende organisaties had te maken gekregen met vertraging in de bevoorrading. 32% had problemen ondervonden met levering en logistiek. Ongeveer een vierde van de ondervraagde organisaties ondervond beperkingen in de internationale handel, had gebrek aan beschikbaar materiaal/diensten of had te maken met leveranciers die niet langer bereikbaar waren. 

Controle op de supply chain

Doeltreffende oplossingen voor de problemen vereist een overzicht van, en controle op de volledige supply chain.  Hier kan een potentiële beperking liggen. Terwijl 67% van de ondervraagde organisaties de directe leveranciers (tier 1) in kaart brengt, brengt slechts 24% de tier 2-leveranciers en de leveranciers daarboven in kaart. Traditionele benaderingen van supply chain management vergen veel middelen, wat de mogelijkheden om dieper in de supply chain te reiken kan beperken. Digitale technologieën vergroten het bereik en de transparantie van de supply chain. 

Continuïteit van de supply chain

Wat wordt aanbevolen om tijdens een crisis voor de continuïteit van de supply chain te zorgen is om flexibel te zijn, eerst een dialoog met de leveranciers aan te gaan en daarna pas maatregelen te nemen. Organisaties hebben gunstigere doorlooptijden toegestaan, orders behouden en voorwaarden herzien om bestaande leveranciers te kunnen behouden. Continuïteit mag nooit voorrang krijgen op veiligheid. De pandemie heeft het belang van het onderhouden en voortzetten van certificaten van leveranciers niet veranderd, maar eerder versterkt. Naast productkwaliteit en -veiligheid werd een andere kwestie het grootste belang: de bescherming van de gezondheid en veiligheid van werknemers. Organisaties met werkzaamheden die fysieke aanwezigheid vereisen, moesten hun werkplek corona-proof gaan indelen. Dit had vooral gevolgen voor productielocaties. 

Audits op afstand

Audits werden voornamelijk op afstand uitgevoerd. In januari 2021 had 57% van de deelnemers aan het DNV-klantenonderzoek naar remote audits deelgenomen aan een remote audit. Voor de meerderheid was de audit op afstand een gemengde audit, waarbij fysieke activiteiten ingezet werden waar dit verplicht werd gesteld door systeemeigenaren, accreditatie-instanties en de GFSI.  De belangrijkste motivatie om deel te nemen aan een remote audit was voor 84% van de ondervraagde organisaties het behoud van certificaten. Efficiënt tijdgebruik voor het geauditeerde personeel en de mogelijkheid voor managers om audits op andere locaties te volgen worden door veel organisaties gezien als een groot voordeel. Vooral organisaties met beperkte controle over indirecte leveranciers kunnen dankzij dit soort alternatieven contact en dialoog met meer leveranciers hebben. GFSI staat toe dat er bij voedselveiligheidsaudits gedeeltelijk gebruik wordt gemaakt van remote audits en organisaties voorspellen dat met name gecombineerde audits in de toekomst zullen blijven bestaan. Wij zijn van mening dat het inzetten van het beste van twee werelden zowel de voedselveiligheid als het beheer van de supply chain ten goede zal komen.  

Veranderingen in organisaties door de pandemie-ervaring

Organisaties geven aan dat zij strategische veranderingen hebben ondergaan door de pandemie-ervaring, van het zoeken naar alternatieve leveranciers (34%), het herzien van voorraadbeheermethoden (31%) naar het herzien van de criteria voor leverancierskwalificatie op basis van een bredere reeks risico's (29%). Hoewel we op hogere aantallen hopen, zijn we blij dat 23% van de organisaties digitalisering zal invoeren. In onze enquête van 2019 gaf slechts 9% aan dat dit onmiddellijk mogelijk is. Organisaties lijken hun ogen te hebben gericht op blockchaintechnologie om de inspanningen op het gebied van supply chain management te ondersteunen. Het goede nieuws is dat er al effectieve oplossingen zijn ontwikkeld en in gebruik zijn.    

In de toekomst zijn traceerbaarheids- en preventiesystemen die gebruikmaken van digitale technologieën voor het in realtime verzamelen en monitoren van gegevens in de hele supply chain een game-changer. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld terugroepacties van consumentenproducten bij de bron worden opgespoord, in plaats van in de winkel. Uitgebreide track & trace-oplossingen bieden volledige controle en transparantie van het totale traject dat een product aflegt. Er is controle op veilige en continue voedselveiligheidscontroles, naleving van regelgeving en vertrouwde transacties, hiermee wordt traceerbaarheid opgebouwd die een breed scala aan risico’s bestrijkt, helemaal tot aan de consument.  De pandemie heeft voor een experiment gezorgd dat niemand wilde. Organisaties in de voedingsmiddelenindustrie lijken actief, systematisch en volwassen te hebben gereageerd. Gevolgen van bekende en onbekende risico’s zijn aan het licht gekomen. Organisaties zijn gedwongen onmiddellijke risico’s te beheren en te beperken. Tegelijkertijd moeten zij heroverwegen hoe in de toekomst veerkracht en duurzaamheid kan worden opgebouwd.  Voortbouwen op bestaande voedselveiligheidssystemen en -culturen is essentieel. Daarnaast zijn wij ervan overtuigd dat organisaties open moeten staan voor nieuwe benaderingen en digitale hulpmiddelen en oplossingen omarmen. Dit zal niet alleen de voedselveiligheid en het beheer van de supply chain verbeteren, maar ook de sector vooruithelpen door nieuwe bedrijfsmodellen, productmarketing en meer consumentenbetrokkenheid mogelijk te maken. 

Wilt u ook een duidelijk overzicht van, en volledige controle op uw volledige supply chain?

• Maak gebruik van onze Tag. Trace. Trust. dienst.

Wilt u een leveranciersaudit uitvoeren?

• Lees hier alle informatie over leveranciersaudits.
• Lees hier een klantcase over een uitgevoerde leveranciersaudit.

Ontvang 12 tips om voedselfraude te voorkomen