‘Nederland moet centrum van de Europese batterij-industrie worden’

Dit artikel van Wouter Hylkema verscheen op 15 november 2017 op energeia.nl

Minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat, VVD) moet Nederland proactief op de kaart zetten als vestigingslocatie voor de hele keten van energieopslag, van batterijfabriek tot kennisontwikkeling en innovatie.

Dat bepleit branchevereniging Energy Storage NL in reactie op de aankondiging van de vorming van de Europese Batterijalliantie door Eurocommissaris Maroš Šefčovič (Energie Unie). Onduidelijk is of Wiebes gehoor gaat geven aan deze oproep.

In Nevada heef Tesla een batterijfabriek in aanbouw. In oktober stelde Eurocommissaris Maroš Šefčovič dat batterijen cruciaal zijn voor de toekomstige industriële ontwikkelingen in Europa, 'en dus moet Europa zich verzekeren van eigen toegang tot deze technologie'.

In oktober stelde Šefčovič dat batterijen cruciaal zijn voor de toekomstige industriële ontwikkelingen, “en dus moet Europa zich verzekeren van eigen toegang tot deze technologie”. Die eigen toegang ontbreekt vooralsnog. Snel en collectief handelen was essentieel, en daarom riep de Eurocommissaris de European Battery Alliance in het leven. Twee weken later bleken bovendien miljarden beschikbaar voor de ontwikkeling van batterijtechnologie.

Europese spelers uit industrie en innovatieve gemeenschappen moeten op batterijvlak voorop gaan lopen, in nauwe samenwerking met de Europese Commissie, de Europese Investeringsbank en geïnteresseerde lidstaten, zo specificeerde Šefčovič zijn plan. 

De oproep kwam net voor de regeringswissel in Nederland, en toenmalig EZ-minister Henk Kamp wilde zijn opvolger niet voor de voeten lopen met een reactie op het plan van Šefčovic. Inmiddels staat Wiebes aan het roer bij Economische Zaken en Klimaat, maar hij reageert vooralsnog weinig concreet.

Verheugd
“Opslag van energie in batterijen is belangrijk in de energietransitie”, stelt Wiebes via zijn woordvoerder, wijzend op elektrisch vervoer en de opslag van hernieuwbare energie op momenten dat productie de vraag overstijgt. In Nederland gebeurt ook al het nodige, stelt de minister, die met een voorbeeld op de proppen komt van onderzoek door TNO in opdracht van de Duitse automobielindustrie. “Nederland is dan ook verheugd dat de Europese Commissie aandacht aan batterij-opslag wil besteden en ziet de door vicepresident Šefčovič aangekondigde roadmap met interesse tegemoet”, besluit de bewindsman zijn reactie.

Branchevereniging Energy Storage NL is niet tevreden met de reactie van Wiebes. “Hier is weinig duidelijkheid uit te destilleren”, reageert Jillis Raadschelders, voorzitter van de energieopslagclub en bovendien op dat vlak werkzaam bij energieadviesbureau DNV GL. De voorzitter had op een meer pro-actieve reactie van Wiebes gerekend. Het ministerie gaat echter niet in op vragen van Energeia naar meer duidelijkheid en voorbeelden van concrete actie die Wiebes voor ogen zou hebben.

Proactief
Reden te meer om onze verwachtingen duidelijk over het voetlicht te brengen, stelt Raadschelders daarom. Energy Storage NL verlangt op drie punten actie van Wiebes. Ten eerste moet Nederland een positieve en pro-actieve houding aannemen ten opzichte van het voorstel van Šefčovič. “Je kunt wachten tot Brussel het verder uitwerkt, maar je kunt ook zelf meedenken over invulling van de plannen”, aldus Raadschelders.

En dat meedenken hangt samen met punt twee: Energy Storage NL ziet graag dat de batterij-alliantie een ketenbenadering kiest. “Je kunt wel alleen een batterijfabriek in Europa neerzetten, maar daarmee ben je alleen maar concurrent van batterijfabrieken in China. Het is beter om echt toegevoegde waarde te leveren”, aldus de voorzitter van de brancheclub. “Om als land maximaal te kunnen profiteren van een technologie is een eigen kennis- en innovatiepositie nodig.”

Alternatief voor lithium
Raadschelders concretiseert: de huidige batterijtechnologie is voornamelijk op lithium gebaseerd, en lithium wordt niet in Europa gewonnen maar voornamelijk in Zuid-Amerika, China en de Verenigde Staten. “Een alternatief, op basis van grondstoffen die in Europa voorhanden zijn, is daarom zeer welkom.”

In Nederland gebeurt op dat vlak al het nodige, weet de voorzitter. “In Nederland wordt bijvoorbeeld door DrTen de zeezoutbatterij ontwikkeld, op basis van grondstoffen die ruim voorhanden zijn. En Elestor ontwikkelt een redox-flow-batterij op basis van waterstof en broom, die gemakkelijk schaalbaar is en ook voor langere termijn opslag geschikt is. Zulke technologieën bieden alternatieven voor lithiumbatterijen.”

Dat maakt dat Wiebes in gesprek met Šefčovič Nederland met een gerust hart als centrum van de batterij-alliantie naar voren kan schuiven, vindt de branchevereniging. En Raadschelders heeft nog meer troeven op zak: “Nederland heeft een aantal wereldspelers op het gebied van materiaaltechnologie voor batterijen -onder andere DSM en Sabic- en daarnaast een bewezen track record in fabricagetechnologie en productie-automatisering –onder meer in de regio Eindhoven. Daarnaast zien we recent een aantal high-tech start-ups voor batterij-materialen (LeydenJar) en nieuwe batterijconcepten (Elestor, DrTen). Samen met partijen voor industriële automatisering hebben we een sterk ecosysteem waarbinnen batterijproductie een plaats kan vinden en sterk kan ontwikkelen.”

bron: www.energeia.nl